Μορφοποίηση (formating)

Εισαγωγή:

Προτού μία κατάτμηση ενός δίσκο μπορέσει να χρησιμοποιηθεί για την αποθήκευση αρχείων, πρέπει να εφαρμοστεί σε αυτή ένα σύστημα τοποθέτησης και εύρεσης αρχείων. Αυτό είναι το λεγόμενο σύστημα αρχείων (filesystem), και υπάρχουν διάφορα τέτοια συστήματα που ικανοποιούν διαφορετικές απαιτήσεις. Τα λειτουργικά συστήματα Windows, εδώ και κάποια χρόνια, χρησιμοποιούν το σύστημα αρχείων New Technology File System (NTFS), τα λειτουργικά συστήματα Mac OSX χρησιμοποιούν το Hierarchical File System Plus (HFS+), ενώ τα συστήματα Linux συνήθως χρησιμοποιούν το fourth extended filesystem (ext4).

Ορολογία:

• Κατάτμηση (partition): Οι δίσκοι χωρίζονται σε κατατμήσεις (partitions) πριν χρησιμοποιηθούν. Μία κατάτμηση μπορεί να αποτελείται από ένα κομμάτι του δίσκου, ή και από ολόκληρο τον δίσκο.
• Σύστημα αρχείων (filesystem): Είναι ένας τρόπος της οργάνωσης των δεδομένων στον δίσκο, έτσι ώστε αυτά να εντοπίζονται και να διαχειρίζονται από τα λειτουργικά συστήματα.
• ext4: Πρόκειται για το σύστημα αρχείων (filesystem) το οποίο χρησιμοποιείται από τις περισσότερες διανομές Linux.
• Journalling: Είναι μία ιδιότητα ενός συστήματος αρχείων να καταγράφει τις αλλαγές στις οποίες υπόκεινται τα αρχεία που περιέχει. Έτσι, μειώνεται ο χρόνος ανάκτησης σε περίπτωση δυσλειτουργίας του δίσκου, καθώς και η πιθανότητα εμφάνισης φθοράς στο σύστημα αρχείων.
• mkfs: Η εντολή "mkfs" χρησιμοποιείται για την δημιουργία ενός συστήματος αρχείων σε μία κατάτμηση.
• lsblk: Η εντολή "lsblk" χρησιμοποιείται για την εμφάνιση λίστας με τους σκληρούς δίσκους, τις κατατμήσεις και τα συστήματα αρχείων που υπάρχουν στο σύστημα.

Σενάριο:

Έχετε προσθέσει έναν νέο σκληρό δίσκο στον server σας και έχετε δημιουργήσει μία κατάτμηση σε αυτόν για αποθήκευση δεδομένων. Μορφοποιήστε την κατάτμηση με το σύστημα αρχείων ext4.

Δοκιμάστε το:

1. Χρησιμοποιήστε την εντολή "lsblk" για να δείτε τη λίστα των συσκευών αποθήκευσης που υπάρχουν στο σύστημά σας.
2. Χρησιμοποιήστε την εντολή "mkfs" για να δημιουργήσετε ένα σύστημα αρχείων ext4 σε μία άδεια κατάτμηση.
3. Χρησιμοποιήστε την εντολή "parted" στην διαδραστική της λειτουργία για να επιβεβαιώσετε πως η κατάτμηση δημιουργήθηκε.

Τα συστήματα αρχείων δημιουργούνται σε κατατμήσης αντί απευθείας στον δίσκο. Είναι δυνατόν να εγγραφεί ένα νέο σύστημα αρχείων πάνω από ένα ήδη υπάρχον σύστημα αρχείων, όμως θα προκλειθεί απώλεια δεδομένων.

Απαντήσεις:

1. Για την εμφάνιση της λίστας με της συσκευές αποθήκευσης του συστήματος, εκτελέστε:

   lsblk
   

   Το αποτέλεσμα θα έχει την εξής δομή:

   NAME
   MAJ:MIN RM SIZE RO TYPE MOUNTPOINT
   sda
   8:0 0 8G 0 disk
   |-- sda1
   8:1 0 500M 0 part /boot
   |-- sda2
   8:2 0 7.5G 0 part
   |-- centos-swap 253:0 0 820M 0 lvm [SWAP]
   |-- centos-root 253:1 0 6.7G 0 lvm /
   sdb
   8:16 0 100.1M 0 disk
   |-- sdb1
   8:17 0 99M 0 part
   

2. Για την δημιουργία ενός συστήματος αρχείων σε μία άδεια κατάτμηση, η εντολή είναι η εξής:

   mkfs.ext4 /dev/sdxY
   

   Όπου ορίζεται το σωστό όνομα που αντιστοιχεί στην κατάτμηση.

   mke2fs 1.42.9 (28-Dec-2013)
   ...
   Writing superblocks and filesystem accounting information: done
   

3. Για να επιβεβαιώσετε πως η κατάτμηση δημιουργήθηκε, εκτελέστε:

   parted /dev/sdx
   

   Η διαδικασία θα έχει διαδραστική λειτουργία, με την εξής μορφή:

   (parted) print
   Model: ATA VBOX HARDDISK (scsi)
   Disk /dev/sdb: 105MB
   Sector size (logical/physical): 512B/512B
   Partition Table: gpt
   Disk Flags:
   Number Start End Size File system Name Flags
   1
   1049kB 105MB 104MB ext4
   test